Grzyby wiosenne w Polsce

Oprócz jesiennego wysypu grzyby rosną też wiosną, można je spotkać w lesie, na łąkach, polach, nieraz w ogrodzie, na przydrożach, podmokłych łęgach wierzbowo -topolowych. Czarka szkarłatna (Sarcoscypha coccinea) należąca do rodziny ziemicowatych (Humariaceae) rośnie na gałązkach drzew liściastych, wczesną porą wiosenną, w okresie topnienia śniegów, charakteryzuje się szkarłatną wewnętrzną warstwą zarodnionośną (zarodniki zaokrąglone), owocniki umieszczone są na trzonku pokrytym włoskami, dochodzą do 5 cm, mają kształt miseczkowato -kielichowaty, na zewnątrz jaśniejszy. Są to grzyby niejadalne, chronione.

 

W lasach świerkowych natknąć się można o tej porze roku na szyszkówki (strobilurus sp.), zaliczane do rodziny gąskowatych (Tricholomataceae). Szyszkówka świerkowa (S. esculentus), inaczej pieniążek świerkowy, która rośnie na rozkładających się w ziemi szyszkach świerkowych, wytwarza kilka owocników na wydłużonym trzonie koloru żółto brązowego. Kapelusz wypukły może dochodzić do 3 cm, jest szaro-brązowy, hymenofor o blaszkach przyrośniętych, białych, grzyb ten rośnie w skupiskach, jest jadalny (smak korzenny, delikatny). Podobne do szyszkówki świerkowej, nieco ciemniejsze i o przesuniętym czasie wegetacji są szyszkówka tęporozwierkowa i gorzkawa, wytwarzające mniejsze kapelusze o gładszym brzegu, również jadalne. Krążkownica wrębiasta (Discina perlata) to workowiec saprofityczny o owocniku mogącym dochodzić do 3-15 cm, rosnący w kształcie pofałdowanego krążka, usytuowanym na trzonowej podstawie. Nieregularna, brązowa warstwa rodzajna znajduje się po stronie wewnętrznej (zarodniki wydłużone, opatrzone brodawkami), na zewnątrz tak samo zabarwiona, gdy jest sucho przybiera biały kolor. Krążkownicę można spotkać w lesie świerkowym i sosnowym na pniach, ziemi, próchniejącym drewnie, jest jadalna. Innym workowcem występującym wiosną, jednakże trującym, jest piestrzenica kasztanowata (Gyromitra esculenta) należąca do klasy piestrzycowatych (Helvellaceae). Kulisty brązowy, owocnik, pofałdowany z licznymi labiryntami, jest w środku pusty, umieszczony na białawym trzonie.

 

Również saprofit, rośnie w lasach świerkowych i sosnowych na piaszczystym podłożu, bezpośrednio na glebie. Jest to grzyb zawierający trującą substancję białkową -giromitrę i metylohydrazynę, wywołującą zatrucia. Grzyb charakteryzuje się powolnym wzrostem i dojrzewaniem, przypomina wyglądem piestrzenicę olbrzymią (Neogyromitra gigas), też spotykaną wiosną ale w lasach liściastych, o jaśniejszej barwie, masywniejszym trzonie. Również należąca do tej rodziny piestrzyca zwycajna (Helvella acetabulum) posiada owocnik podzielony na trzon i kapelusz wynoszący 3-8 cm o pucharowatym kształcie, w środku i na zewnętrznej powierzchni koloru szaro beżowego, trzon charakteryzuje się podłużnym żeberkowaniem i wypełnieniem przestrzeniami. Kanciaste żeberka tworzą siatkę rozgałęzień i obejmują część kapelusza. Na kapeluszu, po wewnętrznej stronie, tworzy się warstwa rodzajna, gdzie powstają zarodniki kształtu elipsy o gładkiej powierzchni, sprężyście wyrzucane na zewnątrz. Piestrzyca inaczej pucharnica rośnie w lasach, na glebach piaszczystych, nie tworzy skupisk.

 

Grzyby blaszkowe z rodzaju ciemnobiałka (melanoleuca sp.) klasyfikujące się do rodziny Tricholomataceae są pokrojem morfologicznym zbliżone do gąsek, kapelusze mają brązowo szare, śliskie i błyszczące, z białym nalotem, blaszki białawe, zarodniki kremowe z brodawkami, prowadzą saprofityczny tryb życia, występują na glebie, są jadalne. Możemy wyróżnić ciemnobiałkę krótkotrzonową (M. brevipes), rosnącą na skraju lasów, w ogrodach i parkach, ma kapelusz o średnicy 8 cm w ciemniejszej tonacji, również trzon, blaszki szaro białe, trzon krótszy niż u M. melaleuca, bardzo podobny do występującego jesienią grzyba w lasach liściastych i iglastych. Również ciemnobiałka wiosenna (M. cognata) o czerwonobrązowym kapeluszu, blaszkach szaro kremowych tak jak trzon, rośnie w lasach i parkach. W maju (a także jesienią) można spotkać M. subpulverulenta o spiczastych i oszronionych brązowo czerwonych kapeluszach, blaszki i trzon są kremowo białe, gatunek rzadszy, rośnie w lesie, parku, ogrodzie (kompost). Jest też górski gatunek M. strictipes o białych kapeluszach wielkości 3-10 cm ze szczytem, jak również gęstych, białych blaszkach i ciemniejszym trzonem. Innym grzybem wiosennym jest smardzówka czeska (Ptychoverpa bohenica), workowiec posiadający owocnik zbudowany z kapelusza i trzonu, puste wewnątrz, w kapeluszu pofałdowanym labiryntowo występuje warstwa rodzajna, zarodniki są gładkie w kształcie elipsy, gatunek ten jest saprofitem, grzybem jadalnym. Kapelusz dochodzący do 4 cm jest ciemno-beżowy w kształcie dzwonka, połączony z trzonem na szczycie, z żeberkami na powierzchni biegnącymi poprzecznie i podłużnie, trzon kremowo biały, wewnątrz z komorami. Gatunek dość rzadki, można go spotkać w przerzedzonych lasach, łęgach, na podłożach wapiennych.

 

Mitrówka półwolna (Mitrophora semilibera) również smardz z rodziny Morchellaceae, jadalny, o kapeluszu wielkości 2-4 cm, zaostrzony, z żebrowaniem na powierzchni, koloru oliwkowo brązowym, gatunek często spotykany w lasach mieszanych, liściastych, łęgach, ogrodach, parkach. Kustrzebka pęcherzykowata (Peziza vesiculosa) należąca do workowców charakteryzuje się owocnikami pozbawionymi trzonu, osiąga średnicę 4-8 cm, jest kształtu kulistego, po dojrzeniu zmienia kształt na miseczkowaty, warstwa rodzajna znajduje się po stronie wewnętrznej (zarodniki duże, gładkie, różnych kształtów), koloru brązowego, na zewnątrz owocnik jest jaśniejszy. Gruby miąższ po złamaniu wydziela barwne mleczko. Kustrzebka występuje na nawożonych glebach, polach, kompoście, rośnie w skupiskach. Grzyby z rodzaju próchnilców (xylaria sp.) są saprofitami, pojawiają się w styczniu na próchniejącym drewnie drzew liściastych, są kształtu maczugowatego, w środku białe, warstwa zarodnionośna znajduje się wewnątrz otoczni, zarodniki wysypują się na zewnątrz, są gładkie w kształcie elipsy, z bruzdą. Wśród grzybów z tego rodzaju wyróżnić możemy próchnilca maczugowatego (X. polymorpha) o zarodnikach dojrzewających jesienią, owocniki czarne o chropowatej powierzchni pokryte są wiosną zarodnikami konidialnymi.

 

Podobny do niego próchnilec długotrzonkowy (X. Longipes Nitschke) ale o gładkiej powierzchni, mniejszy, często spotykany na klonie, również tworzy konidia oraz próchnilec gałęzisty (X. Hypoxylon), niewielki (2-4 cm), posiadający owocniki spłaszczone i rozgałęzione, biały kolor nadają mu zarodniki konidialne, u spodu jest czarny, dojrzewa późną wiosną, rośnie na obumarłym drewnie drzew liściastych. Majówka wiosenna (Calocybe gambosa) z rodzaju gąsek (Tricholoma) jest gatunkiem typowo występującym na wiosnę, rośnie na skrajach lasów, w ogrodzie, parkach, współżyje w mikoryzie z drzewami i krzewami roślin różowatych (śliwa, róża, głóg, tarnina), owocniki są białe o mącznym zapachu. Kapelusz osiąga wymiary 3-10 cm jest biały, hymenofor blaszkowaty, trzon ciemniejszy, grzyb jest jadalny po odgotowaniu. Łuskowiec jeleni (Pluteus cervinus) również gatunek blaszkowy o kapeluszach spłaszczonych, średnicy 4-12 cm, brązowe, błyszczące, trzon bez pierścienia, ciemniejszy, rośnie na drewnie drzew liściastych, jest gatunkiem jadalnym o smaku rzodkwi. W maju spotkać można także żółciaka siarkowego (Laetiporus sulphureus) występującego na pniach rosnących drzew liściastych, na których prowadzi pasożytniczy tryb życia. Kapelusze przybierają nieregularne formy barwy pomarańczowo żółtej, wielkości 10-40 cm, mogą być zrośnięte, o brzegach powycinanych. Od spodu kapelusza znajduje się hymenium z żółtymi rurkami i porami, zarodniki białe, kształtu elipsy. Żółciak jest jadalny za młodu po obgotowaniu, gdy miąższ jest jeszcze miękki. Żagiew łuskowata (Polyporus squamosus) występuje na żywym lub rozkładającym się drewnie, jest saprofitem lub tworzy formy pasożytnicze, wykształca kapelusz wielkości 10-40 cm, na zewnętrznej powierzchni koloru żółto brązowego z ciemniejszymi łuseczkami, od spodu znajdują się rurki z ujściami dla zarodników (wydłużone i eliptyczne). Jest gatunkiem jadalnym o smaku ogórka i mączystym zapachu. Jeśli jednak wiosenne zbiory przerosną nasze najśmielsze oczekiwania warto wziąć pod uwagę ususzenie cześć z nich na zapasy. Wydajne suszarki do grzybów można znaleźć na: janshop.pl

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *